Wat is fytinezuur?
Fytinezuur, ook bekend als fytaat, is een natuurlijk voorkomende stof die wordt aangetroffen in bepaalde voedingsmiddelen, met name in granen, peulvruchten, noten en zaden. Het is de opslagvorm van fosfor in planten en speelt een belangrijke rol in de groei en ontwikkeling van de plant.
Fytinezuur heeft zowel voor- als nadelen voor de menselijke gezondheid:
Voordelen van fytinezuur
Antioxidant
Fytinezuur heeft antioxidant-eigenschappen, wat betekent dat het vrije radicalen kan neutraliseren en celbeschadiging kan verminderen.
Mineralenbinding
Fytinezuur kan zich binden aan bepaalde mineralen zoals ijzer, zink, calcium en magnesium. Hoewel dit kan leiden tot verminderde opname van deze mineralen in het spijsverteringskanaal, kan het ook helpen bij het voorkomen van overmatige absorptie van mineralen, wat vooral gunstig kan zijn voor mensen met aandoeningen zoals hemochromatose (ijzerstapeling).
Nadelen van fytinezuur
Verlaagde mineralenabsorptie
Het vermogen van fytinezuur om zich te binden aan mineralen kan de opname ervan in het spijsverteringskanaal verminderen. Dit kan vooral relevant zijn voor mensen die afhankelijk zijn van een plantaardig dieet, omdat plantaardige bronnen van mineralen vaak hogere concentraties fytinezuur bevatten.
Spijsverteringsproblemen
Sommige mensen ervaren spijsverteringsproblemen zoals gasvorming, een opgeblazen gevoel en darmongemakken na het consumeren van voedingsmiddelen die rijk zijn aan fytinezuur. Dit kan te wijten zijn aan de verminderde beschikbaarheid van mineralen en de effecten van fytinezuur op bepaalde enzymen in het spijsverteringskanaal.
Verlagen van fytinezuurgehalte
Hoewel fytinezuur van nature voorkomt in veel voedingsmiddelen, zijn er manieren om het gehalte ervan te verlagen.
Weken
Het weken van granen, peulvruchten, noten en zaden in water gedurende een bepaalde periode kan helpen het fytinezuurgehalte te verminderen. Dit kan de opname van mineralen verbeteren en spijsverteringsproblemen verminderen.
Fermentatie
Fermentatieprocessen, zoals die worden gebruikt bij het maken van zuurdesembrood of gefermenteerde sojaproducten zoals tempeh, kunnen ook helpen het fytinezuurgehalte te verlagen.
Kiemen
Het kiemen van zaden en granen kan het fytinezuurgehalte verminderen en de voedingswaarde verbeteren.
Ondanks de potentiële nadelen van fytinezuur, moeten we niet vergeten dat voedingsmiddelen die rijk zijn aan dit bestanddeel ook veel andere voedingsstoffen bevatten die gunstig zijn voor de gezondheid. Een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet met een focus op verschillende soorten voedingsmiddelen kan helpen om eventuele nadelige effecten van fytinezuur te compenseren